Alle goden!
Theogonie
Product omschrijving
Verschenen in de serie Monobiblos
Deel 5
Hesiodos van Askra, een tijdgenoot en misschien zelfs een concurrent van de epische dichter Homeros (achtste eeuw v.Chr.), staat bekend als de oudste vertegenwoordiger van zogenoemde didactische poëzie, een genre dat in navolging van zijn Theogonie gedurende heel de oudheid en nog lang daarna beoefend is. Zijn opsomming van goden en hun nakomelingen lijkt eindeloos en op het eerste gezicht zonder een duidelijke verhaallijn. Toch fascineert Hesiodos zijn toehoorders met zijn onuitputtelijke kennis, zijn vermogen het chaotische te ordenen, en de betovering van zijn lijsten van namen afgewisseld met korte en sprekende verhalen over monsters en heksen.
Deze uitgave biedt een Nederlandse vertaling van Hesiodos’ Theogonie in ritmisch proza, een weergave die moderne lezers zowel het verhalende als het herhalende van de godencatalogus wil laten ervaren.
Theogonie combineert gewaardeerde, van oudsher overgeleverde kennis met een onmiskenbare voorliefde voor weten-om-te-weten van de dichter.
Specificaties
Recensies
In: Kerk en theologie, 2019
"Het mooie van deze uitgave van de Theogonie is dat Blankenborg de werkwijze van Hesiodus voorop plaatst, in plaats van de details. Het gaat immers niet om een verzameling van feiten en weetjes aangaande de goden. Eerder om het tegendeel daarvan: een zoekend verstaan van een realiteit die niet bekend is. (...)
Hesiodus verhaalt en herhaalt, in een door hemzelf aangebrachte versmaat. Blankenborg, die in 2015 gepromoveerd is op een proefschrift over prosodie en ritme bij Hesiodus’ tijdgenoot Homeros, laat dat in zijn vertaling prachtig uitkomen. Zo’n vertaling dien je als lezer eigenlijk te hóren. (...)
Het ritmische proza van Blankenborgs vertaling brengt ons dicht bij de sfeer waarin het goddelijke in de Oudheid door een gemeenschap werd verwoord en overgedragen."
Gert van Klinken
Op: http://www.kunsttijdschriftvlaanderen.be/recensies, 22 maart 2019
"Onduidelijke herkomst of niet, de tekst staat er nog altijd en is nu gelukkig toegankelijk in vlot lopend proza. Ronald Blankenborg kent het gehanteerde metrum als geen ander en heeft het omgezet naar het equivalent in proza. Maar kan de tekst op zich nog boeien? Zeer zeker. Hesiodos heeft als opzet de vroegste geschiedenis te vertellen: hij begint zijn scheppingsverhaal met de Gaping, Chaos in het Grieks, maar dat woord heeft voor ons een te afwijkende betekenis. Heel slim kijkt hij echter ook al vooruit en doet hij zo beroep op de kennis van zijn publiek: de Hydra wordt geschapen, maar iedereen weet dat ze later gedood zou worden door Herakles. Terloops wordt Kadmos van Thebe vermeld of Jasoon. En als hij het over de beroemde zoon van Tethys heeft, knipoogt hij met Achilles dus naar zijn concurrent Homeros. Hesiodos schreef de rode draad die de boeiendste mythes bij elkaar houdt."
Dieter Wildemauwe
Op www.oudweb.nl:
"Het is en blijft een heerlijke, wonderlijke brij van prachtige beschrijvingen, (onzinnige) verhalen en mythen. Vertaler en uitgever verdienen alle hulde voor deze uitgave, een MUST voor iedereen die zich met de oudheid, goden en mythen bezighoudt."
drs. A van Wiechen.
In De Standaard (18-1-2019):
"Voor lijstjes- en rare-namen-liefhebbers is Theogonie dan ook kicken... Vertaler Ronald Blankenborg [...] schreef een verhelderende inleiding en koos zeer verdedigbaar voor ritmisch, dactylisch getint proza..."
Patrick De Rynck
In Amphora, maart 2019:
"Recent verscheen (...) een prachtige vertaling door Ronald Blankenborg. Hij heeft het aangedurft een zeer lezenswaardige vertaling in dactylische hexameters van de Theogonie te maken in schone, bloemrijke taal. Knap werk, dat het Grieks van Hesiodos geen geweld aandoet en zelfs juist veelal tot zijn recht laat komen! (...) lees de Theogonie in deze Alle goden!-versie. U zult genieten!"
Désiré de Rooij
In Filter maart 2019:
“Wie Hesiodos leest, of nog beter: zich Hesiodos laat voorlezen, wordt ondergedompeld in een betoverende stroom van namen die vanuit de diepste krochten van de oertijd tevoorschijn lijken te komen. Je kunt de Theogonie ondergaan als muziek, als een twee uur volgehouden reeks mantra's, al is het natuurlijk niet verboden intussen stambomen te tekenen of plaatsnamen op te zoeken.
Het boekje is helder ingeleid en de soms ondoorgrondelijke verhaallijn van het gedicht krijgt enige structuur door tussenkopjes en een paar bladzijden aantekeningen. De vertaler heeft er bewust voor gekozen geen genealogische overzichten of toelichting op obscure figuren in het boek op te nemen, met als gevolg dat je als lezer niets anders kunt doen dan de tekst in al zijn exotische ongrijpbaarheid over je heen laten komen. Dat is ook in zoverre passend dat het in de Theogonie gaat om mysteries waar de mens nu eenmaal niet bij kan.
En het werkt. (…) Kortom, deze vertaling is een grote aanwinst.”
Piet Gerbrandy
In Hermeneus 91-2, 2019:
"Blankenborg opteerde voor (...) hexametrisch proza. Een gelukkige keuze die, toegepast op het van nature jambische Nederlands, de moderne lezer als het ware meetroont naar een buitengewoon belevingskader, de situational context van de Oudgriekse festivals. Gepromoveerd op de ritmiek en metriek van Homeros doet hij dat meesterlijk! (...)
In een format dat past in handtas en jaszak bewees Monobiblos et zijn vijfde bundel zowel Hesiodos als de filhelleen een dienst. Blankenborg verleende aan bejaarde woorden een jeugdige stem en daarmee aan de liefhebber de toegang tot een verwaarloosd fundament van de Oudgriekse cultuur."
Peter Malisse